Book - Nền kinh tế tăng trưởng và sụp đổ như thế nào?

1️⃣Nội dung:

- Tác giả sử dụng một câu chuyện giả tưởng về một hòn đảo với những người đánh cá để giải thích các nguyên tắc kinh tế cơ bản như tiết kiệm, đầu tư và tăng trưởng. Ban đầu, cư dân chỉ bắt cá đủ sống qua ngày. Sau đó, nhờ tiết kiệm và cải tiến công cụ (lưới), năng suất lao động tăng lên, tạo ra của cải và thúc đẩy nền kinh tế.

- Ý tưởng chính:

+ Tiết kiệm và đầu tư giúp nền kinh tế phát triển bền vững.

+ Khi năng suất tăng, của cải dư thừa được sử dụng để tạo ra các ngành nghề mới và nâng cao chất lượng sống.

+ Một nền kinh tế lành mạnh cần dựa vào sản xuất thực sự thay vì dựa vào nợ và chi tiêu không kiểm soát.

2️⃣ Nhận xét:

Tác giả nên hạn chế cách diễn giải theo kiểu ngụ ngôn này. Người đọc cần phải liên tưởng và đối chiếu giữa hình ảnh ẩn dụ và thực tế. Đây có thể là một bước rối rắm không cần thiết và có thể gây hiểu nhầm. Việc nói trực tiếp về vấn đề thực tế sẽ minh bạch và đơn giản hơn.

Ông thường xuyên tự hào nhắc đến lần dự đoán chính xác của mình về khủng hoảng kinh tế bất động sản năm 2008, và coi thường tất cả những chuyên gia kinh tế khác. Trong thực tế sau đó, tác giả cũng đưa ra những dự đoán không chính xác như sự sụp đổ của đồng USD, và siêu lạm phát ở Mỹ. Ông cũng dự đoán sai về thị trường chứng khoán Mỹ, khiến nhiều người bỏ lỡ chu kỳ tăng trưởng mạnh nhất của thị trường chứng khoán sau khủng hoảng 2008.

Điều này cho thấy dù là một nhà phân tích tài ba, nhưng quan điểm bi quan quá mức của ông không phải lúc nào cũng chính xác.

3️⃣Thái độ của Peter Schiff đối với Kinh tế học Keynesian

◾ Chỉ trích về chính sách kích thích kinh tế

Keynesian: Tin rằng trong thời kỳ suy thoái, chính phủ nên tăng chi tiêu (dù phải vay nợ) để kích thích tổng cầu, giúp nền kinh tế phục hồi nhanh hơn.

Schiff: Phản đối hoàn toàn cách tiếp cận này. Ông cho rằng kích thích kinh tế bằng cách vay và chi tiêu chỉ tạo ra bong bóng tài chính, khiến nền kinh tế phụ thuộc vào nợ.

- Ví dụ: Sau khủng hoảng 2008, chính phủ Mỹ thực hiện gói cứu trợ tài chính lớn và chính sách tiền tệ nới lỏng.

Keynesians: Xem đây là biện pháp cần thiết để ngăn chặn suy thoái sâu hơn.

Schiff: Chỉ trích rằng đây là cách "trì hoãn đau khổ", dẫn đến lạm phát và bong bóng mới.

◾ Chỉ trích chính sách tiền tệ mở rộng (Easy Monetary Policy)

Keynesian: Ủng hộ việc giảm lãi suất và bơm tiền vào nền kinh tế để kích thích tăng trưởng.

Schiff: Phản đối mạnh mẽ, cho rằng lãi suất thấp và in tiền gây mất giá tiền tệ, tạo ra đầu cơ và dẫn đến khủng hoảng.

- Ví dụ: Fed giữ lãi suất gần 0% sau khủng hoảng 2008 để kích thích vay vốn.

Keynesians: Cho rằng điều này giúp phục hồi kinh tế và giảm thất nghiệp.

Schiff: Cảnh báo rằng đây là "nhiên liệu" cho bong bóng tài sản và sự sụp đổ tiếp theo.

◾ Quan điểm về vai trò của chính phủ trong nền kinh tế

Keynesian: Tin rằng chính phủ có vai trò quan trọng trong việc điều tiết nền kinh tế, tránh các cú sốc thị trường.

Schiff: Tin rằng chính phủ can thiệp càng nhiều, nền kinh tế càng kém hiệu quả. Ông ủng hộ thị trường tự do hoàn toàn.

- Ví dụ: Trong đại dịch COVID-19, chính phủ Mỹ cung cấp các gói cứu trợ lớn cho người dân và doanh nghiệp.

Keynesians: Xem đây là cần thiết để tránh suy thoái sâu.

Schiff: Chỉ trích rằng điều này sẽ làm tăng nợ công và gây ra lạm phát.

◾ Quan điểm về lạm phát và vàng

Keynesian: Tin rằng một mức lạm phát vừa phải (2-3%) là tốt cho nền kinh tế.

Schiff: Cảnh báo rằng lạm phát cao là hậu quả của chính sách Keynesian, và vàng là tài sản bảo vệ giá trị tốt nhất.

- Ví dụ:

Keynesians: Không lo ngại về việc Fed in tiền trong nhiều năm, vì lạm phát vẫn thấp.

Schiff: Cảnh báo về siêu lạm phát (dù chưa xảy ra ở Mỹ).

4️⃣Kết luận

Peter Schiff có thái độ cực kỳ tiêu cực với Kinh tế học Keynesian và thường xuyên chỉ trích các chính sách tiền tệ, tài khóa mở rộng. Tuy nhiên, một số dự đoán bi quan của ông không thành hiện thực, trong khi chính sách Keynesian đã giúp kinh tế Mỹ hồi phục sau nhiều cuộc khủng hoảng.