Tóm tắt Học thuyết Kinh tế Keynesian
Học thuyết kinh tế Keynesian được phát triển bởi John Maynard Keynes trong cuốn The General Theory of Employment, Interest, and Money (1936). Đây là một trong những trường phái kinh tế có ảnh hưởng nhất thế kỷ 20, đặc biệt trong việc giúp các chính phủ đối phó với suy thoái kinh tế.
1. Nguyên lý chính
🔹 Tổng cầu (Aggregate Demand) quyết định tăng trưởng kinh tế
- Keynes cho rằng nền kinh tế không thể tự động đạt được trạng thái toàn dụng lao động (full employment).
- Tổng cầu (chi tiêu của hộ gia đình, doanh nghiệp và chính phủ) là yếu tố quyết định sản lượng và việc làm.
🔹 Chính phủ nên can thiệp vào nền kinh tế
- Trong thời kỳ suy thoái, doanh nghiệp và hộ gia đình có xu hướng cắt giảm chi tiêu, khiến nền kinh tế suy giảm sâu hơn.
- Keynes đề xuất chính phủ tăng chi tiêu và giảm thuế để kích thích tổng cầu.
🔹 Lãi suất thấp giúp kích thích đầu tư
- Khi nền kinh tế trì trệ, ngân hàng trung ương có thể giảm lãi suất để khuyến khích doanh nghiệp vay vốn mở rộng sản xuất.
2. Chính sách Keynesian trong thực tế
✅ Chính sách tài khóa mở rộng (Expansionary Fiscal Policy)
- Tăng chi tiêu công: Đầu tư vào hạ tầng, giáo dục, y tế... để tạo việc làm và thúc đẩy sản xuất.
- Giảm thuế: Tăng thu nhập khả dụng, khuyến khích tiêu dùng và đầu tư.
✅ Chính sách tiền tệ mở rộng (Expansionary Monetary Policy)
- Giảm lãi suất: Kích thích doanh nghiệp vay vốn đầu tư.
- Tăng cung tiền: Ngân hàng trung ương có thể mua trái phiếu để bơm tiền vào nền kinh tế.
📌 Ví dụ thực tế:
- Sau khủng hoảng 2008, chính phủ Mỹ tung ra các gói kích thích kinh tế khổng lồ để phục hồi nền kinh tế.
- Chính sách Keynesian cũng được áp dụng rộng rãi trong đại dịch COVID-19 (2020-2021).
3. Hạn chế của Keynesian Economics
❌ Nguy cơ lạm phát
- Nếu chính phủ chi tiêu quá mức, tổng cầu có thể vượt quá năng lực sản xuất, gây ra lạm phát.
❌ Nợ công tăng cao
- Việc vay nợ để kích thích kinh tế có thể dẫn đến gánh nặng nợ công trong dài hạn.
❌ Hiệu quả chính sách phụ thuộc vào thời điểm
- Nếu chính phủ hành động quá muộn, tác động của chính sách có thể không như mong muốn.
4. So sánh với các trường phái khác
| Trường phái | Quan điểm về vai trò chính phủ | Quan điểm về thị trường tự do |
|---|---|---|
| Keynesian | Chính phủ nên can thiệp để ổn định nền kinh tế. | Thị trường không thể tự điều chỉnh hoàn toàn. |
| Kinh tế học Áo | Phản đối sự can thiệp của chính phủ. | Tin vào thị trường tự điều chỉnh. |
| Tiền tệ học (Monetarism) | Hạn chế can thiệp, chỉ điều chỉnh cung tiền. | Kiểm soát lạm phát quan trọng hơn tăng trưởng. |
5. Kết luận
Học thuyết Keynesian đóng vai trò quan trọng trong chính sách kinh tế hiện đại, đặc biệt trong việc đối phó với suy thoái. Tuy nhiên, nếu áp dụng sai cách, nó có thể gây ra lạm phát và nợ công cao.
No comments: